Op het moment dat je 25 jaar oud wordt, bereik je toch een soort existentieel breekpunt in je leven. Je bent nog steeds jong, alleen iets minder dan je misschien zelf denkt, en je staat praktisch op de drempel van de rest van je volwassen leven. Maar het besef dat ik misschien toch oud begin te worden, was toen ik erachter kwam hoe oud de Europese Unie is. Of beter gezegd: de EU zoals we die kennen sinds het Verdrag van Maastricht. Inderdaad, we kunnen allebei vieren dat we een kwart eeuw bestaan.
Nostalgie
Ik ben onderdeel van de generatie die is opgegroeid in de EU en voor ons is het iets alomtegenwoordig, ook al staan we er nauwelijks bij stil. We hebben de euro zien komen, kunnen het hele continent over zonder beperkingen en als we het hier zat zijn, verhuizen we naar een ander land. Dat kan gewoon want we zijn allemaal Europeanen toch? Nationalistische gevoelens beperken zich over het algemeen tot voetbal en er is geen sprake van pre-EU nostalgie simpelweg omdat we die tijd nooit hebben meegemaakt.
Verdeeld
Maar net als mijn eigen overpeinzingen die bij deze leeftijd horen heeft ook de EU een quarter life crisis om mee te dealen. 25 worden is een mijlpaal, maar in dit geval niet per se een happy birthday. Ok, misschien dat het dat iets meer zou zijn geweest als het Verenigd Koninkrijk massaal tegen een Brexit had gestemd. Misschien is het ook een goed voorbeeld, een ontzettend ongemakkelijk voorbeeld, maar het laat in ieder geval de realiteit en het belang zien van het samenwerken van Europese landen. We kunnen allemaal wel ons eigen stukje land claimen, maar ik betwijfel of impulsief nationalisme ons verder gaat brengen. Nu is de Brexit wel een erg makkelijk slachtoffer gezien de constante nieuwsstroom van de afgelopen maanden. Maar het maakte de gevolgen van een muitende EU-lidstaat pijnlijk duidelijk. Wat we alleen niet over het hoofd moeten zien, is dat de afgelopen jaren meer barsten in de unie zichtbaar zijn geworden. Europa lijkt meer verdeeld en dat is iets wat me dwarszit.
Stresstest
Conservatieve, vaak extreem rechtse partijen met een ronduit zwartgallig beeld van de EU winnen nog steeds aan populariteit. Europa zien als een soort ‘United States’ gaat voor velen net iets te ver, maar een unie blijven lijkt me een stuk beter dan allemaal een egocentrisch buitenlandbeleid gaan handhaven. Zeker met een onopgeloste vluchtelingencrisis, de Brexit natuurlijk en een haat/liefde verhouding met Turkije terwijl Erdogan langzaam bezig is zijn land te laten imploderen (en dan laat ik nog een hoop onderwerpen achterwege). Het concept EU is onderhevig aan een onvrijwillige stresstest waarvan ik me afvraag in hoeverre dit vol te houden is. Of zie ik dit gewoon met een veel te pessimistische blik?
Verlanglijstje
Genoeg stof tot nadenken in ieder geval. Waarom voelen we geen ‘band’ met de EU en wat valt er te doen tegen de partijen die alleen maar voor meer verdeeldheid zorgen? Meer polarisatie is wel het laatste wat we nodig hebben, lijkt me. We hebben het namelijk niet altijd door, en er is genoeg om kritiek op te hebben, maar in het algemeen hebben we ervan geprofiteerd dat we onszelf Europeaan kunnen noemen. En hopelijk blijven we dat ook nog even doen. Dus van harte gefeliciteerd EU, het waren 25 boeiende jaren en ik hoop dat er nog veel meer komen. Maar houd je verlanglijstje een beetje in de gaten want er is genoeg om aan te werken. Cheers!