“Ik denk dat we in de afgelopen tijd een beetje zijn afgedwaald van de kernvraag over Europa”, aldus Eurocommissaris Frans Timmermans. De eerste vicevoorzitter van de Europese Commissie betreurt de huidige stemming in Europa, waarin het al te vaak ‘ieder voor zich is’. Dat laatste komt voor een belangrijk deel omdat de discussie niet zuiver wordt gevoerd”, aldus de in Maastricht geboren Timmermans.
,,We hebben het heel vaak over de munt, of over de markt. Alsof dat het enige doel op zich zou zijn. Maar ook in het Verdrag van Maastricht is de Economische Monetaire Unie niet meer dan een instrument. Een instrument om de welvaart in Europa op te krikken, een instrument om Europa klaar te stomen om nieuwe landen op te nemen die op dat moment net de vrijheid hadden gewonnen. Eigenlijk een instrument om vrede en stabiliteit in Europa te verspreiden. Helaas zijn we dat instrument in de publieke discussie als een doel gaan zien in plaats van als een middel.”
Vraag het publiek op een gemiddelde weekmarkt in Limburg een Europees politicus te noemen en de kans is groot dat de naam Frans Timmermans valt. Lang niet altijd omdat ze hem zo bewonderen. Zeker in zijn voormalige woonplaats Heerlen – hij woont nu in Brussel – zijn de meningen verdeeld over de voormalig minister van Buitenlandse Zaken.
De op 6 mei in 1961 in Maastricht geboren Timmermans deed al in zijn vroege jeugd de nodige buitenlandervaring op. Dat kwam door zijn vader, die onder meer als archivaris in dienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken werkte. Het maakte dat de jonge Timmermans een deel van zijn jeugd doorbracht in Brussel en in Rome, waar hij de basis legde voor zijn latere talenkennis.
Halverwege de jaren ’70 keerde hij met zijn moeder terug naar Heerlen. Na de middelbare school studeerde hij achtereenvolgens Frans en Europees recht in respectievelijk Nijmegen en Nancy.
Tijdens het vervullen van zijn dienstplicht leerde hij vloeiend Russisch spreken. Het maakte dat hij werd geselecteerd voor het roemruchte ‘diplomatenklasje’, dat een opmaat was voor een carrière als diplomaat. Ten tijde van de Eurotop in 1991 in Maastricht werkte Timmermans op de ambassade in Moskou.
Timmermans is hoopvol gestemd als het gaat over de toekomst van Europa, al blijft hij realistisch. Het is zeker niet ondenkbaar dat er straks geen euro meer is of dat de grenzen dichtgaan, zegt hij. ,,Om die dingen die belangrijk zijn voor ons, die we waardevol vinden – goed onderwijs, een eerlijke verdeling in de samenleving, een vangnet als mensen werkeloos raken, goede ouderenzorg – te garanderen, hebben we een sterke economie nodig. En die sterke economie komt er alleen maar als we onderling samenwerken in Europa.”