Herman van Rompuy, eerste permanente voorzitter van de Europese Raad: Maastricht was een ‘qualitative jump to further integration’
Op 9 december 2016 is het precies 25 jaar geleden dat in Maastricht de Europese Top begon die zou leiden tot het veelbesproken Verdrag van Maastricht. Op deze dag nemen diverse toppolitici en wetenschappers deel aan een speciale ‘EU-Top’ in het MECC. Prominent aanwezig is ook Herman van Rompuy, voormalig premier van België en van 2010 tot 2014 eerste permanente voorzitter van de Europese Raad van Regeringsleiders.
Herman Van Rompuy (Etterbeek 1947) was er niet bij toen in 1991 in Maastricht werd onderhandeld over wat uiteindelijk de geschiedenis zou ingaan als het Verdrag van Maastricht. Desalniettemin heeft de overeenkomst tussen de – aanvankelijk twaalf – Europese landen een stevige wissel getrokken op zijn politieke carrière. In de periode voor de invoering van de euro stond hij als Belgisch minister van Begroting voor de schier onmogelijke opdracht om het nationale begrotingstekort terug te brengen van 7,5 procent van het nationaal inkomen brengen naar 3 procent. ,,Maastricht stond in die dagen symbool voor austeriteit, voor onaangename maatregelen die moesten worden genomen om in de euro te geraken en te voldoen aan de Europese begrotingsdiscipline: de voorwaarden van Maastricht”, aldus de christendemocraat.
De oud-premier van België (tussen 30 december 2008 en 25 november 2009) en tevens voormalig kamerlid werd in 2010 de eerste permanente voorzitter van de Europese Raad (van Regeringsleiders). Hij diende twee termijnen, tot 2014.
Herman van Rompuy – actief liefhebber en beoefenaar van de Japanse dichtvorm Haiku – begon zijn politieke carrière in 1973 als vicevoorzitter van de jongerenafdeling van de CVP (de partij die sinds 2001 door het leven gaat als CD&V) en werd in 1978 lid van het partijbureau. Als jong politicus adviseerde hij vanaf eind jaren ’70 diverse ministers, om een paar jaar later door te dringen tot de top van de partij.
Van 1988 tot 1993 was hij partijvoorzitter. In 2004 werd hij benoemd tot Minister van Staat. De afgelopen jaren ontving hij tal van ereburgerschappen, (internationale) prijzen en onderscheidingen, waaronder de Karlspreis en het Grootlint in de Leopoldsorde. Van Rompuy is ook Ridder Grootkruis in de Orde van Oranje-Nassau.
In 2015 werd hij door koning Filip in de adelstand verheven. De conservatieve katholiek gaat sinds die dag door het leven als graaf, in zijn geval overigens een niet-erfelijke titel. De Katholieke Universiteit Leuven en de Universidad CEU San Pablo verleenden hem een eredoctoraat.
Volgens Van Rompuy mag de betekenis van het Verdrag van Maastricht – samen met het Verdrag van Rome uit 1957 het belangrijkste verdrag in de Europese Unie – niet worden onderschat. ,,Ook al omdat de monetaire unie uiteindelijk – zoals de Engelsen zouden zeggen – a qualitative jump to further integration was. Binnen de EU hebben we ook andere dingen gedaan die goed waren, zoals een meer gemeenschappelijke markt, maar in Maastricht hebben we werkelijk een grote sprong weten te maken.”